Ο άρτος και ο οίνος στο «μικροσκόπιο» της μεταπατερικής σχολής Βόλου.

Παπαθανασίου Αθανάσιος

Δεν είναι ούτε αδιανόητο, ούτε έκπτωση, ούτε παραχώρηση. Είναι το κανονικό!

Στην εισήγησή μου (συνέδριο της ΙΟΤΑ, Βόλος) επιχειρηματολόγησα, γιατί είναι λάθος να εισάγονται, για την τέλεση της θείας Ευχαριστίας, σταρένιο αλεύρι και κρασί αμπέλου σε κοινωνίες του Παγκόσμιου Νότου (του μέχρι πρότινος λεγόμενου Τρίτου Κόσμου) – δηλαδή σε κοινωνίες όπου αυτά τα υλικά είναι ουσιαστικά άγνωστα: ούτε παράγονται ούτε αποτελούν μέρος της διατροφής τους.

Αντίθετα (υποστήριξα) η θεία Ευχαριστία οφείλει να τελείται με υλικά τα οποία πηγάζουν από τη ζωή των ανθρώπων που τελούν την Ευχαριστία: υλικά που συνοψίζουν τους καρπούς της γης, την ανθρώπινη δημιουργικότητα και την κοινωνική πραγματικότητα.

Ο Χριστός τέλεσε την θεία Ευχαριστία στον Μυστικό Δείπνο με ψωμί και κρασί, όχι γιατί δεσμευόταν από την χημεία των συστατικών τους, αλλά απλούστατα διότι αυτά βρίσκονταν πάνω στο τραπέζι τους. Και βρίσκονταν, διότι ήδη αποτελούσαν έκφραση της ζωής των ανθρώπων εκεί.

Η ολισθηρότητα προς μια «χημική θεολογία» ή «μαγική θεολογία» ή «αποικιακή θεολογία», που αγνοεί την ανθρώπινη συνθήκη και προσπερνά τον ανυπόταχτο Θεό είναι πολύ πολύ μεγάλη…

Θ.Ν.Π. / 14-1-2023


Σχόλιο.

Πολύ φοβάμαι ότι εδώ ο ανυπόταχτος είναι ο άνθρωπος, ο οποίος ολισθαίνει προς μια «πονηρή θεολογία».

Η Θεία Ευχαριστία οφείλει να τελείται όπως την όρισε ο Ιησούς Χριστός, ο άρτος ο ζων και οι Ιεροί Κανόνες, και όχι όπως ορίζει ο εισηγητής με την κοσμική λογική του. Με την σημερινή τεχνολογία μια χαρά μπορούν να καλλιεργήσουν και οι χώρες του τρίτου κόσμου σιτάρι και άμπελο. Και αν σε κάποιες δυσκολεύονται, ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν για τους πρωτοπόρους να βοηθήσουν να γίνει πραγματικότητα.

Κοινωνάμε Σώμα και Αίμα Χριστού. Δεν κοινωνάμε «τους καρπούς της γης, την ανθρώπινη δημιουργικότητα και την κοινωνική πραγματικότητα.» Αυτά δεν μας σώζουν. Κάνουμε αυτό που είπε ο Χριστός στον Μυστικό Δείπνο. Αν κάνουμε κάτι άλλο, βγάζουμε τον Χριστό από το Ευαγγέλιο. Αν κάνουμε κάτι άλλο στον άρτο και στον οίνο, θα ομοιάσουμε στην Εύα και στον Αδάμ που έφαγαν το μήλο. Τελεία. Παράγραφος.


ΤΑΣ ΘΥΡΑΣ

8 thoughts on “Ο άρτος και ο οίνος στο «μικροσκόπιο» της μεταπατερικής σχολής Βόλου.

  1. «Τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν » Αυτοί θα αλλάξουν και το Ευαγγέλιο .

    Εγώ λέω σε όποιο χωριό παράγουν νεράντζια νά κάνουν την Θεία Κοινωνία μέ γλυκό νεραντζάκι .

    Αφού μαζεύονται κάτι θα πρέπει νά πούνε .

    Συγγνώμη που τους είπα λιμοκοντόρους . Τους είδα νά βγαίνουν απο το ΧΕΝΙΑ hotel . Μια χαρά χοντροί είναι .

  2. O τρόπος τελέσεως του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας καθορίσθηκε και παραδόθηκε στους Αγίους Αποστόλους και δι αυτών στην Εκκλησία από τον Κύριο Ημών Ιησού Χριστό.
    Η Θεία Ευχαριστία τυγχάνει Θεοΐδρυτο Μυστήριο και όχι προϊόν ανθρωπίνης συλλήψεως και επινοήσεως.
    Κατά συνέπεια το κάθε μέλος της Εκκλησίας οφείλει να σέβεται απολύτως και να συμμορφώνεται επίσης απολύτως με αυτή την πραγματικότητα. Ο Κύριος εν τη απείρω εξουσία και πανσοφία Του έτσι αποφάσισε.
    Τέλεια και παύλα . Απομένει, όπως προελέχθη, μονάχα η εν προκειμένω απόλυτη συμμόρφωση των μελών της Εκκλησίας και τίποτε άλλο.
    Δυστυχώς, ο κ.Παπαθανασίου, βρήκε το φιλόξενο βήμα της ανεκδιήγητης ΜΚΟ που
    τιτλοφορείται «Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών της Μητροπόλεως Δημητριάδος»
    προκειμένου να δημοσιοποιήσει για μια ακόμη φορά τις σχετικές ιδεοληψίες του.
    Να δούμε τι άλλο θα ακουσθεί ακόμη στα πλαίσια του συγκεκριμένου συνεδρίου…
    Τι άλλο θα κατεβάσει η κούτρα κάποιων ….

  3. Άγνωστο το κρασί στον παγκόσμιο νότο; Τα αργεντίνικα, τα χιλιάνικα, τα αυστραλέζικα κρασιά είναι εξαιρετικά και δέκα φορές φτηνότερα απ’ τα γαλλικά. Όγκος παραγωγής υποθέτω (λόγω τεράστιας έκτασης των εν λόγω χωρών) συντριπτικά μεγαλύτερος απ’ τα ελληνικά. Εξάγονται σ’ όλο τον κόσμο. Ή τα καλιφορνέζικα; Ονομαστά. Και νοτιοαφρικάνικα θα βρεις σε σουπερμάρκετ της βόρειας Ευρώπης. Για την ακρίβεια: στη βόρεια Ευρώπη είναι που δεν υπάρχουν, από κάποιο πλάτος και πάνω, αμπέλια και ντόπιο κρασί, όχι στο νότιο ημισφαίριο.

    Από ποιον αιώνα αντλεί τις πληροφορίες του ο εισηγητής, τον 14ο; Τον 14ο αιώνα μάλιστα, το σιταρένιο ψωμί και το κρασί αμπέλου ήταν άγνωστα στον παγκόσμιο νότο. Άγνωστα ήταν επίσης τα θεολογικά συνέδρια του Βόλου και τα κουραφέξαλα που εκστομίζονται σ’ αυτά. Αυτό το προνόμιο, να γινόμαστε κοινωνοί τέτοιου απαυγάσματος σοφίας, μόνο εμείς οι νεοέλληνες το έχουμε!

  4. Ἡ ἱερά προσκομιδή εἶναι ἡ αὐτοτελής, πλέον, ἀκολουθία πού προηγεῖται τῆς θείας λειτουργίας καί ἔχει σκοπό τήν προετοιμασία, τήν εὐλογία τῶν εὐχαριστιακῶν εἰδῶν, τοῦ ἄρτου καί τοῦ οἴνου, ὥστε αὐτά νά μεταβληθοῦν κατά τή θεία λειτουργία σέ Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ.
    Πρίν ὅμως προχωρήσουμε στήν παρουσίαση τῶν συμβολισμῶν καί τῆς πραγματικότητας πού συνδέονται μέ τήν ἀκολουθία τῆς ἱερᾶς προσκομιδῆς, θά πρέπει νά ἀναφερθοῦμε στούς συμβολισμούς καί τήν πραγματικότητα πού συνδέονται μέ τά ὑλικά τῆς εὐχαριστιακῆς θυσίας, τόν ἄρτο καί τόν οἶνο.

    Κατ᾽ ἀρχάς θά μπορούσαμε νά ποῦμε ἁπλά καί ἀπερίφραστα ὅτι ὁ ἴδιος ὁ Κύριος κατά τό Μυστικό Δεῖπνο, πού μπορεῖ νά θεωρηθεῖ ὡς ἡ πρώτη θεία λειτουργία, δέ χρησιμοποίησε τίποτε ἄλλο παρά ἄρτο καί οἶνο. Ἡ δέ πράξη τοῦ Κυρίου εἶναι ἀπόλυτα δεσμευτική γιά τούς ἁγίους Ἀποστόλους καί τήν Ἐκκλησία γενικότερα, ἀφοῦ, ἐξάλλου, συνοδεύτηκε καί ἀπό σαφέστατη ἐντολή: «τοῦτο ποιεῖτε εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν». Ὅμως, ὅπως θά δοῦμε στή συνέχεια, ἡ λειτουργική μας παράδοση θέλησε νά συνδέσει αὐτήν τήν πράξη, δηλαδή τή χρησιμοποίηση στή θεία λειτουργία τοῦ ἄρτου καί τοῦ οἴνου, μέ μία λειτουργική ἑρμηνευτική παράδοση πλούσια σέ συμβολισμούς ἀλλά καί ζητήματα πνευματικῆς ζωῆς και ἐμπειρίας.
    Ὅπως γνωρίζουμε, στίς θυσίες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης χρησιμοποιοῦνταν κρέατα-σφάγια ζώων, ἀλλά καί καρποί τῆς γῆς, μέ τούς ὁποίους τρέφονται ὄχι μόνο οἱ ἄνθρωποι ἀλλά καί τά ζῶα. Ὁ ἄρτος, ὅμως, καί ὁ οἶνος ἀποτελοῦν κατ᾽ ἐξοχήν εἴδη ἀνθρώπινης διατροφῆς. Καί ὄχι μόνο αὐτό, συμβολίζουν ἐμφαντικά τήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη. Μέ τή μορφή τοῦ ἄρτου καί τοῦ οἴνου, σύμφωνα μέ τήν ἔγκυρη ἑρμηνευτική παράδοση, ἐκπροσωπεῖται ἡ ἴδια ἡ ἀνθρώπινη ὕπαρξη ἡ ὁποία μέ αὐτή τή μορφή προσφέρεται ὡς θυσία.
    Ἀπό τήν ἄλλη πλευρά ὁ ἄρτος, πού σέ τελευταία ἀνάλυση συνίσταται ἀπό πολλούς κόκκους σίτου συναγμένους καί ἐπεξεργασμένους, ἀλλά καί ὁ οἶνος, πού παράγεται ἀπό πολλές ρόγες σταφυλιοῦ συγκεντρωμένες καί ἐπεξεργασμένες σέ μία ποσότητα οἴνου, συμβολίζουν τήν ἑνότητα καί τήν κοινωνία τῶν μελῶν τοῦ εὐχαριστιακοῦ σώματος πού συνιστοῦν καί ἁπαρτίζουν τήν Ἐκκλησία, δηλαδή τό ἕνα καί μοναδικό μυστικό σῶμα τοῦ Κυρίου.
    Ἀκόμη, ὁ ἔνζυμος ἄρτος ἀποδίδει, κατά τόν ἅγιο Συμεών Θεσσαλονίκης, καλύτερα τήν πραγματικότητα τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως, τό ὅτι δηλαδή ὁ Θεός Λόγος σαρκωθείς προσέλαβε ψυχή καί σῶμα, πρᾶγμα τό ὁποῖο συμβολίζεται ἀπό τό ἀλεύρι καί τό προζύμι, ἀλλά περιλαμβάνει καί νερό, πού συνδέεται μέ τή βάπτιση, καί ἁλάτι, πού παραπέμπει στή διδασκαλία τοῦ Κυρίου «ὑμεῖς ἐστε τὸ ἅλας τῆς γῆς». Προσφέρουμε δηλαδή ἔνζυμο ἄρτο, γιατί συμβολίζει παραστατικότερα τό ἔμψυχο, ζωντανό σῶμα τοῦ Κυρίου, στό ὁποῖο θά μεταβληθεῖ μέ τή διαδικασία τοῦ καθαγιασμοῦ.
    Ἐνῶ ὁ ἄζυμος ἄρτος παραπέμπει περισσότερο στό νεκρό σῶμα. Ἡ ζύμη ἐπίσης παραπέμπει, σύμφωνα μέ τά λόγια τοῦ Κυρίου, στή βασιλεία τοῦ Θεοῦ, δηλαδή στόν ἴδιο τό Χριστό, ὁ ὁποῖος ζυμώνει ὁλόκληρο τό ἀνθρώπινο γένος διά τῆς ἀναστάσεως καί κοινωνίας μαζί Του. Τέλος, ἡ διαδικασία παρασκευῆς τοῦ ἄρτου καί τοῦ οἴνου, ἰδιαίτερα τοῦ πρώτου, ἔχει μέσα της τόν ἀνθρώπινο κόπο, τήν πνευματική προετοιμασία καί προσφορά, τήν πράξη τῆς ἀφιέρωσης στό Θεό. Θά λέγαμε, χωρίς νά θεωρηθεῖ ὅτι εἶναι λόγια πού λέγονται ποιητικῇ ἀδείᾳ, ὅτι ἡ πράξη τῆς προσκομιδῆς, ὡς ἔννοια προσφορᾶς, ξεκινᾶ ἀπό τό σπίτι, ὅταν μέ κατάλληλη πνευματική προετοιμασία παρασκευάζεται τό πρόσφορο. Ὁ δε ἱερέας ἔχει πνευματική εὐθύνη νά ξέρει ἀπό ποιά χέρια προῆλθαν τά εὐχαριστιακά δῶρα.

    Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου
    Άγ. Συμεών Θεσσαλονίκης
    Αγ.Νικολάου Καβάσιλα
    Ἡ Θεία Λειτουργία
    Πρωτοπρ. Κωνστ.Καραϊσαρίδης
    Ἀναπληρωτής Καθηγητής Α.Π.Θ.

  5. Τι αλλο θα ακουσουμε οι ερμοι απο αυτην την περισπουδαστη ακαδημια Βολου; Οι ανθρωποι εχουν κοινως «λαλησει». Σωσον Κυριε τον λαον σου απο τις κακοδοξιες τους.

Σχολιάστε