Απάντηση Ρωσσικής Εκκλησίας στον Περιστερίου Γρηγόριο που πρότεινε να ανακληθεί η Αυτοκεφαλία Της: Μία άθλια και κανονιστικά άχρηστη δημαγωγία.

Μόσχα, 17 Φεβρουαρίου 2022

Το Τμήμα Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων της Ρωσικής Εκκλησίας εξέδωσε απάντηση στην πρόσφατη συνέντευξη του Μητροπολίτη Περιστερίου Γρηγορίου της Εκκλησίας της Ελλάδος, κατά την οποία απηύθυνε διάφορες κατηγορίες κατά της Ρωσικής Εκκλησίας και πρότεινε την αφαίρεση του αυτοκεφάλου της ως ποινή για την δραστηριότητά της στην επικράτεια του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας.

Το Τμήμα Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων της Ρωσικής Εκκλησίας απάντησε ότι ο ισχυρισμός του Μητροπολίτη Γρηγορίου ότι η Ρωσσική Εκκλησία προετοιμάζεται εδώ και 30 χρόνια να εισβάλει σε άλλες Τοπικές Εκκλησίες και ότι οι φιλοδοξίες αυτές υπάρχουν ακόμη και μέσα στους καταστατικούς της χάρτες, είναι «ψευδείς και συκοφαντικές κατηγορίες».

Οι καταστατικοί χάρτες του Πατριαρχείου Μόσχας είναι διαθέσιμοι στο κοινό και απαριθμούν με σαφήνεια τις χώρες οι οποίες αποτελούν μέρος της κανονικής επικράτειάς του. «Αν ο Μητροπολίτης Περιστερίου είχε μπει στον κόπο να εξοικειωθεί με τους καταστατικούς χάρτες της Ρωσικής Εκκλησίας», θα γνώριζε και θα έβλεπε ότι η Ρωσσική Εκκλησία δεν ισχυρίζεται ότι είναι η Εκκλησία όλων των Ρώσσων απανταχού γης.

«Η Ρωσική Εκκλησία βρίσκεται σε κοινωνία με την πληρότητα της Ορθοδόξου Εκκλησίας, σέβεται τα όρια των Ορθόδοξων Τοπικών Εκκλησιών που δεν έχουν μολυνθεί από την κοινωνία και συναναστροφή με σχισματικούς, και διατηρεί κοινωνία με αυτές τις Εκκλησίες», συνεχίζει το Τμήμα Εκκλησιαστικών Σχέσεων της Ρωσσίας.

Η ανακοίνωση εξηγεί ότι η διακοπή κοινωνίας με Τοπικές Εκκλησίες και ιεράρχες που βρίσκονται σε κοινωνία με σχισματικούς, βασίζεται σε κανόνες που απαγορεύουν την εκκλησιαστική κοινωνία με αφορισμένους.

Επιπλέον, δεν υπάρχουν παραδείγματα Πανορθόδοξης Συνόδου που να στέρησε από μια Εκκλησία την αυτοκεφαλία της – όταν αυτό συνέβη στην ιστορία, είχε προκληθεί από κοσμική αρχή και είχε βασισθεί στην κοσμική νομοθεσία. Μια τέτοια απόφαση σίγουρα δεν θα μπορούσε να ληφθεί από μία «Σύνοδο της Πενταρχίας», όπως προτείνει ο Μητροπολίτης Γρηγόριος, ειδικά εάν λάβουμε υπόψιν ότι η θεωρία της Πενταρχίας από τον 6ο-8ο αιώνα δεν αναγνωρίστηκε ποτέ παγκοσμίως στον Χριστιανικό κόσμο, σύμφωνα με το Τμήμα Εκκλησιαστικών Σχέσεων.

Στην εποχή της, η ιδέα της Πενταρχίας ήταν η ισότητα όλων των Τοπικών Εκκλησιών ως αντίβαρο στον παπισμό της Ρώμης και στις «φιλοδοξίες των εικονομάχων Πατριαρχών της Κωνσταντινουπόλεως». Είναι λυπηρό που ο Μητροπολίτης Γρηγόριος ανασύρει τώρα την ιδέα ακριβώς για να «ακυρώσει την ισότητα των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών υπέρ των μεταγενέστερων παπικών φιλοδοξιών της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως».

Η Εκκλησία της Ρωσσίας πάντα σεβότανε και υποστήριζε πολύ τα Ανατολικά Πατριαρχεία. Η κίνησή της προς την Αφρική «δεν αποτελεί έκφραση αξιώσεων στην κανονική επικράτεια της αρχαίας Εκκλησίας της Αλεξανδρείας, αλλά επιδιώκει τον μοναδικό στόχο να παρέχει κανονική προστασία σε όσους Ορθόδοξους κληρικούς στην Αφρική δεν επιθυμούν να συμμετάσχουν στην παράνομη νομιμοποίηση του σχίσματος στην Ουκρανία», εξήγησε το Τμήμα της Ρωσσικής Εκκλησίας.

Περιέργως ο Μητροπολίτης Γρηγόριος αναφέρεται στο Μεγάλο Σχίσμα ως μία απλή «ρήξη κοινωνίας μεταξύ των δύο Πατριαρχείων», αλλά κατηγορεί την Ρωσσική Εκκλησία για σχίσμα τον 15ο αιώνα, όταν εγκατέλειψε το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως επειδή είχε πέσει στην αίρεση της ουνίας. Ούτε το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως έχει κατηγορήσει την Ρωσική Εκκλησία για σχίσμα, υπενθύμισε το Τμήμα Εξωτερικών Σχέσεων της Ρωσσικής Εκκλησίας.

Ο ισχυρισμός του Μητροπολίτη Γρηγορίου ότι η παραχώρηση Πατριαρχικού καθεστώτος στην Ρωσσική Εκκλησία το 1593 και η παραχώρηση «αυτοκεφάλου» στην «Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας» το 2019 είναι πρακτικά πανομοιότυπα γεγονότα, είναι σκανδαλώδης και αβάσιμος, εξήγησε το Τμήμα. Στην πραγματικότητα, η αυτοκεφαλία της Ρωσσικής Εκκλησίας χορηγήθηκε με την σύμφωνη γνώμη όλων των Πατριαρχών της Ανατολής, ενώ ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος όταν δημιούργησε την ΟΕΟ και της παραχώρησε «αυτοκεφαλία» ενήργησε μονομερώς, και μάλιστα ενάντια στις επιθυμίες των άλλων Τοπικών Εκκλησιών.

Ο Μητροπολίτης Γρηγόριος προτείνει ένα κλιμακωτό σύστημα αυτοκεφαλιών και μια διαίρεση μεταξύ «αστικών Πατριαρχείων» και «επαρχιακών Πατριαρχείων». Ωστόσο τέτοιος διαχωρισμός δεν υπάρχει στην κανονική παράδοση, και η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος του 1593 που απένειμε Πατριαρχικό καθεστώς στην Ρωσσική Εκκλησία αναφέρει ρητά για τον Ρώσσο Πατριάρχη: «Θα αποκαλείται επίσης αδελφός των Ορθοδόξων Πατριαρχών λόγω του τίτλου του, ισότιμος στον βαθμό και στην τιμή».

Η πρόταση του Μητροπολίτη να γίνει η Κυπριακή Εκκλησία πέμπτη στην Πενταρχία έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την «αναγνωρισμένη παγκοσμίως απόφαση της Ορθοδόξου Εκκλησίας, και μπορεί να εξηγηθεί μόνο ως επείγουσα ανάγκη εύρεσης πολιτικών συμμάχων».

Παρά τον ισχυρισμό του Μητροπολίτη ότι μόνο οι «αρχαιότερες» Τοπικές Εκκλησίες μπορούν να χορηγήσουν αυτοκεφαλία, στο κανονικό δίκαιο δεν υπάρχει συγκεκριμένη διαδικασία. Στις Πανορθόδοξες συναντήσεις του 1993 και 2009 έγινε εργασία πάνω σε μία διαδικασία, αλλά ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος αποκήρυξε αυτές τις συμφωνίες όταν έδρασε μονομερώς στην Ουκρανία.

Ενώ Μητροπολίτης Γρηγόριος ισχυρίζεται ότι η Ρωσσική αυτοκεφαλία χορηγήθηκε με απαραίτητες προϋποθέσεις και μπορεί να ανακληθεί εάν αυτές δεν πληρούνται, το Τμήμα Εξωτερικών Σχέσεων απαντά ότι η χορήγηση αυτοκεφαλίας ή Πατριαρχικού καθεστώτος «είναι πράξη άνευ όρων και δεν μπορεί να περιοριστεί ή να ανακληθεί». Η κανονική επικράτεια όλων των Πατριαρχείων έχει αλλάξει με την πάροδο του χρόνου και δεν περιορίζεται στην επικράτεια κάποιας συγκεκριμένης χώρας.

Η σημερινή ηγεσία της Κωνσταντινουπόλεως επιχειρεί με ιδιοτέλεια την εκ βάθρων επανερμηνεία αποφάσεων και αντιλήψεων αιώνων και οι ενέργειές της στην Ουκρανία έχουν βλάψει σοβαρά «την ενότητα της κοινής θεολογικής κατανόησης των θεμελιωδών κανονικών και εκκλησιολογικών αρχών». Τα πειράματα της Κωνσταντινούπολης στην θεολογία και την εκκλησιολογία «έχουν τις ρίζες τους… αποκλειστικά σε πολιτικές φιλοδοξίες».

Το προτεινόμενο σύστημα Εκκλησιών πρώτης και δεύτερης κατηγορίας του Μητροπολίτη Γρηγορίου «έχει την εμφάνιση μιας άθλιας και κανονιστικά άχρηστης δημαγωγίας που αποσκοπεί στο να δικαιολογήσει τις ενέργειες του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως να νομιμοποιήσει το Ουκρανικό σχίσμα, των οποίων η εσφαλμένη φύση γίνεται κάθε χρόνο ολοένα και πιο εμφανής», καταλήγει το Τμήμα Εξωτερικών Σχέσεων της Ρωσσικής Εκκλησίας.

---

Μετάφραση ΤΑΣ ΘΥΡΑΣ

Πηγή Orthodox Christianity