Αθήνα 31. 1. 1966
Σήμερα, ἀγαπητοί μου, ἔχουμε ἑορτή. Εἶνε ἡ ἡμέρα τῶν γραμμάτων, τῆς χριστιανικῆς παιδείας· ἑορτάζουν οἱ Τρεῖς Ἱεράρχαι. Δὲν εἶνε εὔκολο νὰ ὑμνήσῃς «τοὺς τρεῖς μeγίστους φωστῆρας τῆς τρισηλίου Θεότητος» (ἀπολυτ.). Εἴμαστε νᾶνοι μπροστὰ σὲ γίγαντες.
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία του μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου
[εκφωνήθηκε στις 25-1-1998]
Σήμερα, αγαπητοί μου, η Εκκλησία μας τιμά την μνήμην του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου. Πρόκειται για μια μεγάλη μορφή της Εκκλησίας μας. Εγεννήθη περί το 328 έτος, είτε εις την Ναζιανζό είτε εις την Αριανζό της Καππαδοκίας. Παρηκολούθησε σπουδές στις σχολές της Καισαρείας της Καππαδοκίας, της Καισαρείας της Παλαιστίνης και της Αλεξανδρείας.
ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητού
Η ελληνική παιδεία και ο πολιτισμός έχουν τη δική τους εορτή. Στις 30 Ιανουαρίου εορτάζουν μαζί με την Εκκλησία μας τη μνήμη τριών ξεχωριστών προσωπικοτήτων της παγκόσμιας ιστορίας, των ισάριθμων Ιεραρχών, του Μεγάλου Βασιλείου, του Γρηγορίου του Ναζιανζηνού και του Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Τιμώντας εκείνους, τιμούμε μαζί όλα τα ευγενή ανθρώπινα επιτεύγματα και τον πολιτισμό, διότι αυτοί τα βίωσαν και τα καλλιέργησαν στο έπακρο και γι’ αυτό δικαίως καθιερώθηκαν προστάτες τους.
Κόρη μου το ωφέλιμο αυτό δώρο σου προσφέρω εγώ ο Γρηγόριος· του πατρός δε η συμβουλή είναι η αρίστη.
Ούτε ο ανάμικτος με λίθους χρυσός εις τας ευγενείς γυναίκας φέρει στολισμόν, Ολυμπιάδα μου, ούτε προσώπου, θείας εικόνος, βάψιμο, που είναι αισχρά τέρψις, διότι καλύπτει την όψιν με ολέθριαν όψιν. Φορέματα δε πορφυρά, χρυσοΰφαντα, λεπτά, λαμπρά ας τα φορούν άλλες, που κανένα καύχημα λαμπρού βίου δεν έχουν. Σύ όμως δια την σωφροσύνην φρόντιζε και το κάλλος που και οι τυφλοί θαυμάζουν. Το ήθος είναι άνθος ωραιότατον, σταθερόν, μόνιμον εις την γυναίκα, που έχει εξαίρετη φήμη.
Τόσον γὰρ λεπτὸν πρᾶγμα εἶναι ἡ πίστις, ὥστε ὁποῦ ἠμπορεῖ νὰ τὴν ἀρνηθῇ καὶ ὅποιος παραβῇ μίαν μοναχὴν συλλαβήν, ἢ κάμῃ ἕνα νεῦμα…
Καὶ ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος λέγει:’‘Οἱ τῆς εὐσεβείας ἀθληταὶ εἴλοντο προθύμως πάσχειν ἃ κάμπτει καὶ τὸν ἀλκιμώτατον, καὶ ταῦθ’ ὑπὲρ συλλαβῆς ἴσως μιᾶς, ἢ καὶ νεύματος ἑνός, κακῶς σώζοντος ἐξ ἀρνήσεως.» ΕΠΕ 9, 209
∽ Ιερό Πηδάλιο σελ, 79 Ὑπ. Συμφ. ΞΒ΄. Καν. Ἁγ. Ἀποστόλων
Καὶ ὅσους μὲν ἐναντιώνονται κατὰ τῶν ἱερέων διὰ τὴν πίστιν, καὶ τὰ ἀνώτερα καὶ σημαντικότερα θέματα, οὔτε ἐγὼ τοὺς κατακρίνω, ἀλλά, ἐὰν θὰ πρέπει νὰ πῶ ὅλη τὴν ἀλήθεια, τοὺς ἐπαινῶ καὶ χαίρομαι κι ἐγὼ μαζί τους…
Αρχιμ. Κυρίλλου Κωστοπούλου στην Romfea.gr
Ιεροκήρυκος Ι. Μ. Πατρών
Δρος Θεολογίας
Συχνά πυκνά ακούγεται να διακηρύττουν Έλληνες και ξένοι μελετητές ότι η Ευρωπαϊκή Αναγέννηση και ο Ευρωπαϊκός Διαφωτισμός αποτελούν την πιο λαμπρή συνέχεια της Αρχαιοελληνικής Παιδείας.
Αληθεύει, όμως, αυτός ο ισχυρισμός; Στεντορεία τη φωνή απαντούμε: Όχι!
Η αρνητική απάντησή μας εδράζεται στο γεγονός ότι κανείς από τους Ευρωπαίους φιλοσόφους δεν μπόρεσε να συντελέσει με την ουμανιστική διδασκαλία του στην πνευματική ολοκλήρωση του ανθρώπου, ο οποίος εισήλθε πλέον ορμητικά στην σκηνή του Ευρωπαϊκού θεάτρου του παραλόγου.
Άραγε σήμερα να χαίρεται ο Άγιος Γρηγόριος; Αυτός, ο μέγιστος της Θεολογίας των θείων εκλάμψεων, να χαίρεται απο τις τιμές, τούς λόγους και ύμνους που θα αναγγελθούν επι της εορτής του;
Όταν το σύνολο των υμνούντων του Θεολόγου, στήν πράξη ούτε ακολουθεί, ούτε σέβεται, ούτε υπερασπίζεται τούς όρους, και προϋποθέσεις του θεολογείν, που ο Άγιος, λόγω Θείας Εμπειρίας μας παρέδωσε…
Ποιοί στενοχώρησαν περισσότερο τόν Άγιο; Οι Αρειανοί κατά την διάρκεια της Πατριαρχίας του ή οι μασκοφορουντες κληρικοί τής περιφοράς; Προσωπικά πιστεύω οι δεύτεροι… Προσβάλλουν ευθέως τόν Τριαδικό Θεό πού δια τών Αγίων Του ενεργεί ποικιλοτρόπως… Αρνούνται την παρουσία Του διά μέσου τών ακτιστων ενεργειών Του. Αν οι αδελφοί έχουν αντίθετη άποψη, ευχαρίστως να την ακούσω. [Ιωάννης Πανταζής]
Πρωτοπρεσβυτέρου ΓΕΩΡΓΙΟΥ Δ. ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΥ Ομοτίμου καθηγητού Πανεπιστημίου Αθηνών
1. Η αποκτηθείσα εμπειρία από την προενταξιακή διαδικασία (από το 1958) και την μετέπειτα ένταξή μας στην Ενωμένη Ευρώπη, οδήγησε σε κάποιες αξιωματικές αρχές, ως σταθερές της πορείας μας μέσα σ’ αυτήν. Η πρώτη αρχή είναι, ότι το πρόβλημα δεν είναι η Ευρώπη, όπως δεν υπήρξε ποτέ πρόβλημα κάθε αναγκαστικός αναπροσανατολισμός της εθνικής μας πολιτικής σ’ όλη την ιστορική μας διάρκεια. Το πρόβλημα είμαστε εμείς, η δική μας δηλαδή παρουσία μέσα στην Ευρώπη. Η δεύτερη αρχή είναι, ότι το πρόβλημα της Ευρώπης δεν είναι πρώτιστα πολιτικό ή οικονομικό, αλλά πνευματικό και πολιτιστικό. Διότι το αμείλικτο ερώτημα είναι, ποιον άνθρωπο και ποια κοινωνία μπορεί να παραγάγει η Ενωμένη Ευρώπη, και τελικά ποιον πολιτισμό.
Ομιλεί ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Θεόδωρος Ζήσης.
Σεβαστοί πατέρες, αγαπητοί αδελφοί,
είναι τα πρώτα Χριστούγεννα που γιορτάζουμε διωγμένοι από τους ναούς μας. Και το γεγονός αυτό ίσως δημιουργεί σε ορισμένους από εμάς θλιβερά συναισθήματα και λύπη και στενοχωρία. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά στην ζωή της Εκκλησίας κατά την οποίαν ζουν οι Ορθόδοξοι, οι του ορθού Ορθοδόξου φρονήματος, παρόμοιες καταστάσεις. Ας μεταφερθούμε νοερώς στην Κωνσταντινούπολη το έτος 379. …
ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητού
Οι Καππαδόκες Πατέρες έβαλαν τη δική τους σφραγίδα στην ανάπτυξη της Θεολογίας κατά τον 4ο μ. Χ. αιώνα στην Εκκλησία. Είναι στην ουσία οι θεμελιωτές του ορθόδοξου δόγματος και της αποκρυστάλλωσης της αυθεντικής διδασκαλίας της Εκκλησίας μας. Ένας από αυτούς υπήρξε ο άγιος Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός, ο αποκαλούμενος και Θεολόγος.
ΤΑΣ ΘΥΡΑΣ ΤΑΣ ΘΥΡΑΣ 